Chi tiết bài viết

Trong văn hóa Nhật Bản, tôn trọng thứ bậc và phân cấp là điều vô cùng quan trọng, đến mức bạn phải ngồi trong cuộc họp hay đứng trong thang máy tùy thuộc vào vị trí của mình trong công ty. Việc sắp xếp vị trí ngồi hay đứng này được gọi là 席次 (せきじ - sekiji).

Vị Trí Cao và Thấp

Trong văn hóa kinh doanh Nhật Bản, có những vị trí trong phòng họp hay các không gian làm việc khác được coi là vị trí cao cấp hơn so với các vị trí khác. Do đó, thứ tự chỗ ngồi sẽ được điều chỉnh dựa trên cấp bậc của mỗi người trong công ty.

Vị trí cao nhất được gọi là 上座 (かみざ - kamiza), hay còn được gọi là "ghế danh dự". Đây là vị trí an toàn và thoải mái nhất trong phòng, thường nằm xa cửa ra vào. Vị trí này dành cho những người có địa vị cao hơn, có kinh nghiệm nhiều hơn, người lớn tuổi, hoặc khách mời.

Ngược lại với kamiza là 下座 (しもざ - shimoza) - vị trí thấp hơn, thường nằm gần cửa ra vào hoặc không thoải mái bằng. Người ngồi ở vị trí shimoza thường là những người có cấp bậc thấp hơn hoặc người trẻ tuổi trong công ty.

Việc sắp xếp sekiji có nguồn gốc từ thời kỳ samurai ở Nhật Bản. Khi đó, người có địa vị cao thường ngồi xa cửa để phòng bị cho những cuộc tấn công bất ngờ, đảm bảo an toàn cho mình trước tiên. Ngày nay, kamiza không còn mang ý nghĩa bảo vệ mà chủ yếu là thể hiện sự thoải mái và tôn trọng. Ví dụ, kamiza có thể là ghế có lưng tựa và tay vịn, còn ghế shimoza là ghế đẩu không có lưng và tay vịn.

Ví Dụ về Kamiza và Shimoza

Việc sắp xếp kamiza và shimoza sẽ dựa trên nhiều yếu tố như bố cục phòng và số lượng người tham gia. Điều này có thể phức tạp, nhưng nếu bạn hiểu nguyên tắc của sekiji, bạn có thể dễ dàng quyết định vị trí kamiza và shimoza trong bất kỳ không gian nào.

Nguyên tắc cơ bản của Sekiji:

1. Càng gần cửa, vị trí càng thấp. Càng xa cửa, vị trí càng cao.
2. Bên trái sẽ cao cấp hơn bên phải.
3. Vị trí trong phòng cũng phụ thuộc vào các yếu tố như lò sưởi, cửa sổ hoặc tranh ảnh.

Dưới đây là một số ví dụ về kamiza và shimoza trong nhiều bối cảnh khác nhau.

Phòng Tiếp Khách

Trong một phòng đơn giản như phòng tiếp khách, vị trí ngồi càng xa cửa càng cao và ngược lại. Tuy nhiên, quy tắc này có thể thay đổi nếu trong phòng có cửa sổ, lò sưởi hoặc các yếu tố trang trí đặc biệt.

Phòng Họp

Trong phòng họp 6 người, vị trí kamiza cao nhất là ghế giữa, bởi đây là vị trí thuận lợi nhất để trò chuyện và lắng nghe từ mọi người. Nếu là cuộc họp giữa hai công ty, các thành viên chủ nhà sẽ ngồi ở vị trí shimoza để nhường cho khách vị trí kamiza, thể hiện lòng hiếu khách của người Nhật.

Phòng Họp Hình Chữ U

Trong phòng họp có bàn hình chữ U, vị trí cao nhất là phần bàn có diện tích lớn nhất. Tiếp đó là các vị trí bắt đầu từ phía bên trái của phòng vì bên trái cao hơn bên phải.

Phòng Họp Bàn Tròn

Trong phòng họp có bàn tròn, vị trí cao nhất là phần giữa bàn có diện tích lớn nhất, sau đó thứ tự tiếp tục từ phía bên phải của vị trí số 1.

Thang Máy

Trong thang máy, vị trí cao nhất là xa cửa nhất, thường ở phía sau bên trái. Vị trí thấp nhất là vị trí đứng gần bảng điều khiển, và người đứng ở đó có nhiệm vụ bấm và giữ nút cho người khác. Người cấp thấp nhất cũng sẽ là người vào và ra khỏi thang máy sau cùng.

Lái Xe Ô Tô

Trong taxi, vị trí thấp nhất là ghế bên cạnh tài xế vì người ngồi đó phải chỉ đường và thanh toán. Ghế cao nhất là ghế phía sau tài xế, vì Nhật Bản là quốc gia lái xe tay trái nên đây được coi là vị trí xa và an toàn hơn. Nếu đi xe riêng và tài xế là khách hàng hoặc đồng nghiệp, ghế cao nhất sẽ là ghế trước.

Tàu Shinkansen

Trên tàu shinkansen, ghế kamiza là ghế gần cửa sổ và hướng về phía tàu di chuyển. Đây là vị trí thoải mái nhất để ngắm cảnh và nghỉ ngơi.

Tầm Quan Trọng Của Việc Biết Vị Trí Ngồi Đúng Cách

Việc sắp xếp chỗ ngồi liên quan đến địa vị và cấp bậc, nên nếu bạn ngồi không đúng vị trí sẽ bị coi là thiếu tôn trọng. Nếu không nhớ rõ thứ tự, hành động tốt nhất là hỏi và chờ người khác chỉ dẫn vị trí phù hợp. Dù có vẻ phức tạp, nhưng việc hiểu và tuân theo các nguyên tắc này sẽ giúp bạn tạo ấn tượng tốt và có mối quan hệ bền vững với cấp trên và đồng nghiệp người Nhật.

Hiểu về kamiza và shimoza giúp bạn nhận thức rõ hơn về tầm quan trọng của phân cấp trong văn hóa kinh doanh Nhật Bản. Để hiểu rõ hơn về văn hóa công ty trước khi ứng tuyển, bạn có thể tham khảo các câu chuyện thực tế từ nhân viên để biết cách phân cấp ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày tại các công ty Nhật Bản ra sao. Đừng quên truy cập website của chúng tôi để tìm hiểu thêm về văn hóa kinh doanh Nhật Bản và sở hữu cho mình những cuốn sách giúp học và khám phá ngôn ngữ cùng văn hóa Nhật Bản một cách sâu sắc!